Ikona Zwiastowania
Z pAmIęTnIkA nIeGrZeCzNeGo AnIołkA
¦wiêto Zwiastowania zawiera dwie prawdy – Chrystus jest prawdziwym Bogiem i prawdziwym Cz³owiekiem. Druga dotyczy Maryi, która jest przedstawiana jako nowa Ewa. Ju¿ w czasach Justyniana znajdujemy ¶wiadectwa dotycz±ce tego ¶wiêta. W Ko¶ciele zachodnim ¶wiêto pojawia siê za pontyfikatu Sergiusza I (687 – 701).¦wiêto by³o obchodzone od samego pocz±tku 25 marca (zrównanie dnia z noc±), w dniu, w którym wg tradycji staro¿ytnej dosz³o do stworzenia ¶wiata i pierwszego cz³owieka.
Ikona
Anio³
Anio³ ubrany jest w bia³e szaty. To kolor zwiastuj±cy nowy dzieñ, narodziny, ¿ycie. Na ramieniu ma niebiesk± opaskê, symbol niematerialno¶ci, czysto¶ci, ¶wiata duchowego. W lewej rêce anio³ trzyma d³ug± laskê, symbol w³adzy i godno¶ci osoby, pos³añca i pielgrzyma.
Prawa rêka wyci±gniêta, jakby chcia³ przybli¿yæ og³oszenie, znak widzialny s³owa, które przechodzi od osoby do osoby. Ten gest rêki uzupe³nia spojrzenie skierowane na Maryjê. Palce u³o¿one s± w ge¶cie b³ogos³awieñstwa. Trzy otwarte palce przypominaj± Trójcê, potwierdzaj± fakt, ¿e Chrystus jest jedn± z Osób Trójcy. Dwa palce zgiête mówi± o dwóch naturach w Chrystusie – boskiej i ludzkiej, ale nie s± one jeszcze widzialne. Przyjêcie ludzkiej natury ma siê dopiero dokonaæ.
Anio³ znajduje siê na niebieskim postumencie. Podkre¶la to ró¿nicê miêdzy ¶wiatem niebieskim i ziemskim, wy¿szo¶æ ¶wiata niebieskiego.
Postaæ anio³a jest pe³na ¿ywotno¶ci, ruchu. Twarz wyra¿a jednak zak³opotanie: Jak Maryja zachowa siê na s³owa zwiastowania, jak zareaguje?
Maryja
Maryja siedzi okryta p³aszczem koloru br±zowego ze z³otymi wykoñczeniami, spod którego widaæ tunikê o intensywnym niebieskim kolorze. Ciemny kolor oznacza pokorê. Na p³aszczu Dziewicy widaæ trzy gwiazdy – na g³owie i na ramionach. S± odpowiednikiem gestu wskazuj±cego na Trójcê ze strony anio³a. Ponadto tworz± ramiona krzy¿a. S± znakiem u¶wiêcenia, którego dokonuje Trójca ¦wiêta wobec Maryi. S± symbolem dziewictwa Maryi – przed, w i po urodzeniu Jezusa.
Niebieski kolor tuniki oznacza oderwanie od warto¶ci ziemskich, wzniesienie duszy ku temu, co boskie.
Maryja siedzi na z³oconym tronie, który znajduje siê na podwy¿szeniu. Jej stopy znajduj± siê na podnó¿ku. Jest wy¿ej od anio³a.
Maryja ma buty koloru purpury, ten sam kolor ma poduszeczka i zas³ona baldachimu. Purpura i z³oto to kolory królewskie. W ten sposób podkre¶lona zosta³a rzeczywisto¶æ boska otaczaj±ca Maryjê. Ponadto purpura jest znakiem tajemnicy wcielenia.
W rêku Maryja trzyma przêdzê. To równie¿ symbol. Ona sama w nied³ugim czasie przyodzieje Bo¿e S³owo – Jezusa cia³em, poprzez poczêcie w jej ³onie. Purpura przêdzy oznacza znów i zapowiada tajemnicê wcielenia.
Czerwona zas³ona ponad Maryj± jest aluzj± do zas³ony ¶wi±tyni i symbolem zas³ony cia³a Zbawiciela, który by³ ponad ni±, dopóki w Jej ³onie nie przyj±³ ludzkiego cia³a.
Prawa rêka Dziewicy wyra¿a uwagê i boja¼ñ wobec boskiego pos³añca. G³owa Maryi jest lekko pochylona. Z góry wychodzi promieñ cienia, który dochodzi do Dziewicy – przecina purpurow± zas³onê i ginie w aureoli Matki Bo¿ej. Promieñ ten oznacza Ducha ¦wiêtego, który zstêpuje na Maryjê. Nie jest to promieñ ¶wiat³a, zgodnie z Ewangeli± wg ¶w. £ukasza: Duch ¦wiêty zst±pi na ciebie i moc Najwy¿szego os³oni ciê (£k 1,28).
Studnia
Na ikonie dostrzec mo¿na studniê. Studnia ta ma charakter sakralny, bowiem jest syntez± trzech porz±dków kosmicznych: nieba, ziemi i piek³a oraz trzech elementów: wody, ziemi i powietrza.
Studnia wskazuje na charakter zbawczy poprzez zjednoczenie ze sob± tych trzech wymiarów stworzenia. Studnia ma kszta³t kwadratowy, co jest symbolem ziemi. Z tego powodu znajdujê siê na odrêbnym od podwy¿szenia anio³a miejscu. Znajduje siê przed tronem Maryi, oznacza bowiem dyspozycyjno¶æ stworzenia na przyjêcie zbawienia, przyjêcie wody ¿ycia.
Tron
Maryja siedz±ca na tronie. To symbol bardzo delikatny. Tronem Boga – Cz³owieka jest Jego Matka, pe³na ³aski. Ponadto Maryja ukazuje podwójny wymiar swej s³u¿by – dla Boga i dla cz³owieka. Dziewica jest figur± tronu Najwy¿szego.