Podstawowe informacje o Dyskach twardych..... cz.II
Z pAmIęTnIkA nIeGrZeCzNeGo AnIołkA
1. Wielko¶æPierwszym parametrem, który charakteryzuje dysk twardy jest jego wielko¶æ. Mo¿emy siê spotkaæ z napêdami 2,5``, wykorzystywanymi g³ównie w laptopach oraz 3,5`` stosowanymi w komputerach stacjonarnych. Oczywi¶cie z powodu niewielkich rozmiarów dysków noetebookowych maj± one ograniczona pojemno¶æ w stosunku do stacjonarnych.
2. Pojemno¶æ
Ka¿dy przy wyborze dysku powinien dobieraæ go pod wzglêdem potrzebnej mu pojemno¶ci lub/i dostêpnych funduszy. Pojemno¶æ jest to wielko¶æ okre¶laj±ca ilo¶æ maksymalnie przechowywanych danych.
Wiêksze pojemno¶ci w nowych dyskach uzyskano przez tzw. zapis prostopad³y, w którym dane nie s± u³o¿one równolegle, lecz prostopadle do powierzchni talerza, co pozwala na „upchniêcie” wiêkszej ilo¶ci danych na pojedynczym talerzu. Zapis ten nie ma najmniejszego wp³ywu na szybko¶æ pracy, wiêc przy zakupie dysku nie musimy o nim pamiêtaæ.
Trzeba dodaæ jeszcze, ¿e faktyczne pojemno¶ci dysków s± ró¿ne od tych deklarowanych przez producentów. Wynika to z tego ¿e producenci inaczej licz± inaczej pojemno¶æ od przyjêtych zasad. Normalnie 1kB to 1024B, 1MB to 1024kB itd., natomiast producenci u¿ywaj± nastêpuj±cego sposobu przeliczania: 1kB to 1000B, 1MB to 1000kB itd. Dlatego kupuj±c np. dysk 200GB tak naprawdê otrzymujemy napêd o pojemno¶ci 187GB.
3. Interfejs
Oczywi¶cie ka¿dy dysk twardy nale¿y w jaki¶ sposób pod³±czyæ do pozosta³e¶ czê¶ci komputera. W tym celu musimy u¿yæ jednego z poni¿szych interfejsów:
a) PATA (nazywany tak¿e ATA) – najstarszy interfejs, charakteryzuj±cy siê szerokim z³±czem równoleg³ym (40 lub 80 pinowa ta¶ma IDE). Na jednej ta¶mie mo¿emy pod³±czyæ 2 urz±dzenia. Pierwsze w trybie Master, drugie w trybie Slave. Standard ATA jest ci±gle rozwijany w kierunku zwiêkszania szybko¶ci transmisji. Pocz±tkowo stosowano oznaczenia ATA-1, -2 itd., obecnie u¿ywa siê okre¶leñ zwi±zanych z zegarem taktuj±cym interfejs (ATA/33, ATA/66, ATA/100 oraz ATA/133). Wszystkie s± kompatybilne wstecz.
b )SATA (Serial ATA) – stosunkowo nowy interfejs, umo¿liwiaj±cy teoretycznie przepustowo¶æ 150MB/s (SATA) oraz 300MB/s (SATA II). Charakteryzuje siê wygodniejszym monta¿em w stosunku do szerokich ta¶m IDE oraz co siê z tym wi±¿e lepszym obiegiem powietrza w obudowie (kable nie zabieraj± tyle miejsca). Tak¿e kompatybilne wstecz.
c) SCSI – (ang. Small Computer Systems Interface) – interfejs stosowany w wydajnych stacjach roboczych lub serwerach. Charakteryzujê siê wysokim transferem (320MB/s). Dyski tworzone na ten standard maj± znacznie wiêksz± szybko¶æ obrotów (10 000 – 15 000 rpm). Co czyni je znacznie wydajniejszymi.
d) eSATA - to w zasadzie zewnêtrzny port SATA II, ale stworzony z my¶l± o stosowaniu z urz±dzeniami zewnêtrznymi. G³ówn± ide± eSATA jest zapewnienie identycznej prêdko¶ci przesy³ania danych w urz±dzeniach zewnêtrznych, jaka osi±galna jest dla napêdów wewnêtrznych. Osi±gane przez ten standard prêdko¶ci nie odbiegaj± od tych oferowanych przez SATA-II – maksymalne przepustowo¶ci to 150 MB/s oraz 300 MB/s, czyli znacznie wiêcej ni¿ mo¿e zaoferowaæ port USB 2.0
e) USB - standardowy interfejs USB lub USB 2.0. Wykorzystywany do ³±czenia dysków zewnêtrznych
f) FireWire - standardowy interfejs Firewire. Wykorzystywany do ³±czenia dysków zewnêtrznych
g) RJ-45 – interfejs dla ³±czenia dysków sieciowych
Trzeba zaznaczyæ ¿e SATA w rzeczywisto¶ci jest nieznacznie szybszy od ATA (s± to warto¶ci praktycznie niezauwa¿alne). Wynika to z faktu i¿ dyski twarde nie obs³uguj± jeszcze pe³nych mo¿liwo¶ci przepustowych samych kabli. Po prostu s± za wolne. Dodatkowo polecam zapoznanie siê z artyku³em zamieszczonym tutaj: http://www.frazpc.pl/arty...A/upadek/Tytana
4. Szybko¶æ obrotów
Jest to jeden z wa¿niejszych parametrów, okre¶la szybko¶æ wirowania talerzy magnetycznych. Im szybsza prêdko¶æ tym szybciej g³owica mo¿e odczytaæ czy zapisaæ dane. Tutaj ró¿nice maj± bardzo du¿y wp³yw na wydajno¶æ np. dysk o prêdko¶ci 5400rpm, bêdzie znacz±co wolniejszy ni¿ 7200rpm.
5. Cache
Pamiêæ cache dysku twardego przyspiesza dostêp do bardzo wolnej pamiêæ masowej, co przyspiesza prace szczególnie na du¿ej ilo¶ci ma³ych plików. Cache jest zazwyczaj podzielony na dwie czê¶ci: obszar podsystemu odpowiedzialnego za odczyt z wyprzedzeniem i buforowanie odczytu oraz mniejszy obszar opó¼nionego zapisu. Dysk z kontrolerem komunikuje siê magistral± szybsz± ni¿ najszybsze budowane dyski twarde - daje to mo¿liwo¶æ przechowania danych w buforze i wys³ania do kontrolera bez wykonywania cyklu dostêpu do no¶nika oraz wp³ywa pozytywnie na szybko¶æ ca³ego systemu. Porównuj±c takie same dyski, ró¿ni±ce siê jedynie cachem (16MB i 8MB) mo¿emy stwierdziæ, ¿e oba maj± praktycznie takie same osi±gi.
6. NCQ (Native Command Queuing)
Technologia NCQ odpowiada za kolejkowanie zadañ, tzn. napêd ustawia kolejne zadania w odpowiedniej (najbardziej wydajnej) kolejno¶ci (tylko w dyskach SATA, SATAII posiadaj± obs³ugê NCQ w standardzie). Dziêki czemu talerz nie musi obracaæ siê tyle razy, co daje przy¶pieszenie od 5 do 20% w najszybszych dyskach. Jednak aby wykorzystaæ NCQ, poza dyskiem musi j± obs³ugiwaæ tak¿e chipset p³yty g³ównej (wszystkie nowe uk³ady obs³uguj± NCQ).
7. ¯ywotno¶æ - MTBF (Mean Time Between Failure) – ¶redni czas miêdzy awariami. Okre¶lany matematycznie przez producenta w godzinach okres bezawaryjnej pracy urz±dzenia. Oczywi¶cie im wiêkszy tym lepszy.
8. ¦redni czas dostêpu – parametr ten okre¶la, w jakim czasie (¶rednio) od otrzymania przez dysk ¿±dania odczytu/zapisu konkretnego obszaru nast±pi rozpoczêcie operacji. Im krótszy jest ten czas, tym dysk mo¿e zapewniæ wiêksz± p³ynno¶æ odtwarzania, co mo¿e mieæ znaczenie np. podczas nagrywania p³yt CD-R/CD-RW, gdzie wymagany jest ci±g³y dop³yw danych.
9. Transfer wewnêtrzny – parametr ten okre¶la w praktyce rzeczywisty transfer danego dysku. Im warto¶æ ta jest wy¿sza, tym dany dysk jest szybszy. Jednak o tym, czy w danym komputerze bêdzie osi±ga³ optimum swoich mo¿liwo¶ci decyduje konfiguracja komputera (w³±czenie trybu DMA itp.).
10. Transfer zewnêtrzny – ten parametr czêsto jest u¿ywany w marketingowych okre¶leniach i notatkach producentów. Tymczasem nie okre¶la on faktycznej szybko¶ci dysku, lecz przepustowo¶æ interfejsu. Oczywi¶cie im ten parametr jest wy¿szy, tym lepiej – warto jednak pamiêtaæ, ¿e dyski o takim samym transferze zewnêtrznym mog± w praktyce pracowaæ z ró¿n± szybko¶ci±.