Corneliu Zele-Codreanu

Z pAmIęTnIkA nIeGrZeCzNeGo AnIołkA

Legion Michała Archanioła to pierwsza organizacja, jaka przychodzi nam na myśl gdy myślimy o postaci Corneliu Zele-Codreanu. Studiował on prawo na Uniwersytecie w Jassach i tam zetknął się z profesorem Alexandru Cuzą, który był z kolei założycielem Ligi Obrony Narodowo-Chrześcijańskiej, której celem było usunięcie Żydów z gospodarczego i kulturalnego życia Rumunii, a także reforma edukacji w duchu chrześcijańskim i narodowym.
Wspomniany Codreanu już wówczas dążył do ograniczenia liczby studentów żydowskich, a także zwalczania komunizmu i obrony wartości narodowych i religijnych. Cuza zwrócił na tego młodego człowieka uwagę, i w wieku 24 lat Codreanu z upoważnienia Cuzy kierował Ligą Obrony Narodowo-Chrześcijańskiej. Koncepcje jednak Codreanu wykraczały znacznie poza program Ligi. Owy człowiek dążył do stworzenia elitarnego ruchu, i w 1927 roku stworzył niezależny od Ligi, Legion Michała Archanioła. Jego struktura była oparta na systemie gniazd, liczących od 3 do 13 osób. Założyciel gniazda stawał się automatycznie jego przywódcą. Dopiero po 3 latach pobytu w gnieździe można było zostać legionistą. W 1929 roku na zjeździe przywódców gniazd Codreanu powołał do życia Senat Legionu, a w 1930 roku organizacje bojową pod nazwą Żelazna Gwardia, do której mogły przystąpić organizacje młodzieżowe, funkcjonujące nawet jako przybudówki innych partii.
Codreanu stworzył ruch o oryginalnych rumuńskich korzeniach ideologicznych. Tylko zewnętrzna oprawa ruchu, czyli jednolite umundurowanie – zielone koszule, a także kult wodza – Kapitana, czy też uroczyste pozdrowienie – opierało się na wzorach włoskich i niemieckich.
Program ruchu legionowego był z jednej strony antysemicki, z drugiej zaś mocno sadzony w tradycji prawosławnej, i odwoływał się do głębokiej religijności Rumunów.
Codreanu potępiał kosmopolityzm i racjonalizm na korzyść nacjonalizmu i mistycyzmu. Swój program adresował do wszystkich klas społecznych. Popierali go zarówno studenci, jak i chłopi czy robotnicy. Postulował stworzenie „nowego człowieka” na tyle silnego duchowo, by mógł oprzeć się skorumpowanemu i zepsutemu społeczeństwu. Starał się stworzyć ruchu samowystarczalny finansowo. Odrzucał proponowane mu subsydia.
Legioniści prowadzili własną działalność gospodarczą, by nie tylko utrzymać ruch, ale także udowodnić że można produkować i sprzedawać taniej niż to robili Żydzi.
W 1934 roku powstało Stowarzyszenie Przyjaciół Legionu, które zapewniło mu samowystarczalność finansową.
Legioniści podejmowali darmowe prace na rzecz lokalnych społeczności, wędrowali po całym kraju, demonstrowali swoją religijność, ale bywały i przypadki odwoływania się do argumentu siły.
Codreanu odrzucał zasady ustroju demokratycznego, które w jego przekonaniu rozbijały jedność narodu rumuńskiego. Zwalczał system partyjny. Uważał, że naród powinien wyłonić swoją reprezentacje, ale nie w wyborach demokratycznych, Dość swobodnie traktował przestrzeganie prawa, mimo że był adwokatem. Głosił wyższość prawa narodu nad prawem ustanowionym przez państwo. W 1924 roku, czyli jeszcze przed założeniem Legionu, Codreanu w Jassach występując jako obrońca jednego z działaczy narodowych zastrzelił na sali sądowej prefekta Constantina Manciu, znanego ze zwalczania ruchu narodowego w tym mieście. Pomimo popełnienia zbrodni publicznie Codreanu został przez sąd uniewinniony. Terroryzm był jedną z metod walki Żelaznej Gwardii.
W latach 1929 – 1930 ruch legionowy szybko się rozwinął. W 1929 roku w gniazdach było około tysiąca członków, a pod koniec 1930 roku było ich już ponad 6000.
W 1931 roku Codreanu utworzył swoją partie polityczną pod nazwą „ugrupowanie Corneliu Z.. Codreanu” i ruszył do wyborów. Zdobył tylko 34 tysięcy głosów i nie uzyskał żadnego mandatu. Dopiero w wyborach uzupełniających jeszcze z 1931 roku zdobył mandat i został posłem. W 1932 roku przed rozwiązaniem izb przez króla doprowadził do wybrania w wyborach uzupełniających swojego ojca. W wyborach z 1932 roku zdobył już 5 mandatów w parlamencie. Rok później powstały pierwsze tzw. ekipy śmierci złożone z legionistów, gotowych na każde poświęcenie, łączenie ze śmiercią.
Ruch legionowy wciąż się rozwinął, gdyż ekipa caranistów będąca u władzy nie wiedziała jak go traktować, dopiero gdy do władzy powrócili liberałowie, premier Ion Duca postanowił rozprawić się ostatecznie z Żelazną Gwardią, oskarżając ją o dokonywanie aktów przemocy w kraju oraz o sympatie hitlerowskie.
9.XII.1933 roku rząd rumuński podjął decyzje o rozwiązaniu Żelaznej Gwardii, a także „ugrupowania Corneliu Z. Codreanu”. W akcie zemsty 25 grudnia legioniści dokonali udanego zamachu na Ducę.

Wciąż rosnącą siłę Legionu chciał wykorzystać król Karol II. Pod koniec 1937 roku spotkał się on z Codreanu potajemnie, poinformował go o zamiarze wprowadzenia rządów osobistych i uzyskania poparcia Legionu. Zaproponował Codreanu, by obwołał Go on „Kapitanem”, a sam przyjął misję tworzenia rządu. Codreanu odrzucił królewską propozycję współpracy, gdyż stwierdził ze ruch nie jest gotowy do przyjęcia władzy. Odmowa Codreanu oznaczała zerwanie między ruchem legionowym a rządem.
Codreanu w dziedzinie polityki zagranicznej nie krył swej sympatii do Włoch i Niemiec. W memoriale do króla Codreanu przekonywał, że Rumunia musi opowiedzieć się po stronie przeciwników bolszewizmu.

Samemu Codreanu nie było dane już długo pożyć, gdyż 10 lutego 1938 roku król Karol II dokonał zamach stanu. Cały majątek Legionu został skonfiskowany, zaś sam Codreanu został oskarżony o szpiegostwo na rzecz obcego mocarstwa, a także zdradę ojczyzny. 27 maja 1938 został skazany podczas pokazowego procesu na 10 lat ciężkich robót. W nocy z 29/30 listopada 1938 Codreanu oraz trzynastu innych legionistów zostało wysłanych w transporcie do więzienia w Jilavie. Nad ranem wszyscy zostali uduszeni przez eskortujących ich żandarmów, podlegających ministrowi spraw wewnętrznych, Armandowi Călinescu.

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

drakonia.opx.pl