Sam Peckinpah
Z pAmIęTnIkA nIeGrZeCzNeGo AnIołkA
Peckinpah by³ twórc± upartym i bezkompromisowym, potrafi±cym ¶wietnie opowiadaæ historie, zarówno pod wzglêdem wizualnym jak i fabularnym. Znakomicie umia³ ³±czyæ rozrywkê z moralitetem, kino gatunków z dramatem psychologicznym, nie unikaj±c sentymentalizmu, ale te¿ czasami ze sporym ³adunkiem przemocy. Mimo konfliktowego charakteru mia³ swoich ulubionych aktorów i wspó³pracowników, dziêki którym te filmy przesz³y do historii kina. Peckinpah mia³ swój w³asny rozpoznawalny styl, dziêki któremu jego filmy wyró¿nia³y siê na tle innych produkcji lat 60. i 70., mimo i¿ fabu³y nie by³y zbyt oryginalne i nie spowodowa³y ¿adnej rewolucji, która mog³aby jako¶ znacz±co wp³yn±æ na historiê kina. Filmy te mia³y wysmakowane plastycznie barwne zdjêcia plenerowe, które kontrastowane ze scenami przemocy dawa³y niezwyk³y efekt dramaturgiczny.
Ludzie w tamtych latach nie byli przygotowani na takie kino, dlatego filmy Peckinpaha zosta³y docenione dopiero po ¶mierci re¿ysera.
Najlepsze filmy Sama Peckinpaha:
Dzika banda (1969) - mocny western o przyja¼ni, lojalno¶ci, zem¶cie. Dynamiczna akcja, ¶wietne dialogi, interesuj±ca fabu³a oraz mistrzowsko zrealizowane sceny przemocy i akcji (przede wszystkim szalona fina³owa strzelanina).
¯elazny krzy¿ (1977) - niezbyt popularny, ale naprawdê bardzo dobry film wojenny, pokazuj±cy II wojnê ¶wiatow± z punktu widzenia Niemców. Oprócz tradycyjnych scen batalistycznych kilka wyj±tkowych scen jakich nikt by siê nie spodziewa³. Tym filmem Peckinpah udowodni³, ¿e aby na ekranie stworzyæ prawdziwy popis gry aktorskiej, nie trzeba zatrudniaæ dziesiêciu znanych aktorów (jak uczyni³ Richard Attenborough kompletuj±c obsadê O jeden most za daleko, wystarczy dwóch utalentowanych aktorów charakterystycznych (James Coburn i znakomity Maximilian Schell).
Nêdzne psy (1971) - zrealizowany w Anglii thriller: ¶wietny monta¿, sprawna re¿yseria, trzymaj±cy w napiêciu scenariusz, tworz±ca klimat filmu muzyka Jerry'ego Fieldinga (nominacja do Oscara) i bardzo dobra gra aktorów - Dustina Hoffmana i Susan George, sprawiaj±, ¿e film ogl±da siê z zainteresowaniem.
Ucieczka gangstera (1972) - Wzór dla wspó³czesnych filmów akcji. W porównaniu z w/w filmami ten jest mniej brutalny, ale w niektórych momentach widaæ t± "drapie¿no¶æ", z której s³yn±³ Peckinpah.
Ballada o Cable'u Hogue'u (1970) - lekki i kameralny film z kilkoma zabawnymi scenami i dramatycznym zakoñczeniem.
Peckinpah wyre¿yserowa³ dla kina 7 ró¿nych westernów: klasyczny (Niebezpieczni kompani), psychologiczny (Strza³y o zmierzchu), kawaleryjski (Major Dundee), rewizjonistyczny (Dzika banda), komediowy (Ballada o Cable'u Hogue'u), wspó³czesny (Junior Bonner) i nostalgiczny (Pat Garrett & Billy the Kid), ponadto zrealizowa³ 5 ró¿nych filmów sensacyjnych: thriller (Nêdzne psy), film gangsterski (Ucieczka gangstera), dramatyczny (Dajcie mi g³owê Alfreda Garcii), polityczny (Elita zabójców) i szpiegowski (Weekend Ostermana), a tak¿e nietypowe dla niego 2 filmy: wojenny film batalistyczny (¯elazny krzy¿) i kino drogi (Konwój). S± w¶ród nich filmy dynamiczne i brutalne (Dzika banda i Dajcie mi g³owê Alfreda Garcii), s± te¿ spokojne i sentymentalne (Ballada o Cable'u Hogue'u i Pat Garrett & Billy the Kid), w niektórych liczy siê napiêcie i atmosfera zagro¿enia (Nêdzne psy) lub wa¿niejsi s± bohaterowie i ich konflikty (Junior Bonner), czasami istotna jest te¿ akcja (Ucieczka gangstera).
Peckinpah podejmowa³ w swoich filmach ró¿norodn± tematykê: opowiada³ o zem¶cie, lojalno¶ci, zdradzie, o przyja¼ni i konfliktach miêdzy przyjació³mi, o mi³o¶ci, o bezsensie wojny, o chciwo¶ci. Bohaterami tych filmów byli zwykli ludzie, którzy znale¼li siê w ekstremalnych sytuacjach, tak¿e przestêpcy, z³odzieje, gangsterzy, ³owcy nagród.