Niebieskie ekrany w Windows XP
Z pAmIęTnIkA nIeGrZeCzNeGo AnIołkA
Opis niebieskich ekranow WindowsXP, ktore pojawiaja sie w przypadku wystapienia powaznych bledow systemowych.1. Czym jest niebieski ekran?
Niebieski ekran wyswietla sie zawsze wtedy, gdy Windows napotka powazny problem uniemozliwiajacy kontynuowanie dzialan systemu operacyjnego.W WindowsXP pojawia sie on niezwykle rzadko zwykle wtedy gdy instalowane jest nowe urzadzenie, sterownik bad¡ program. Blue Screen of Death (BSOD - z ang. niebieski ekran smierci) to powazne ostrzezenie, ktore zawsze powinno przyciagnac Twoja uwage. Na ekranie wyswietlane jest wiele informacji jednak ta najwazniejsza to kod identyfikujacy problem, ktory wyswietlany jest po slowie STOP.
Przykladowa linijka z identyfikacja problemu wyglada nastepujaco:
*** STOP: 0x00000023 (0x000E0100, 0xF5F7C868, 0X8057E661)
Na pierwszy rzut oka nie wyplywa z tego rzeka informacji, ale po zanalizowaniu kodu wystepujacego po slowie STOP mozna sie duzo dowiedziec. Jest jednak maly problem: WinXP domyslnie ukrywa wyswietlanie BSOD i w przypadku jego wystapienia automatycznie restartuje komputer, co uniemozliwia przyjrzenie sie opisowi bledu. Pytanie brzmi...
2. Jak uaktywnic powiadamianie o bledach krytycznych?
Aby wlaczyc wyswietlanie niebieskich ekranow ostrzegawczych nalezy przeprowadzic szereg czynnosci: wejdz do Wlasciwosci systemu (PPM na ikonie Moj komputer), wybierz zakladke Zaawansowane i kliknij Ustawienia w sekcji Uruchamianie i odzyskiwanie. W nowym oknie w sekcji Awaria systemu zaznacz Zapisz zdarzenie do dziennika systemu i odznacz opcje Wyslij alert administracyjny oraz Automatycznie uruchom ponownie. W sekcji Zapisywanie informacji o debugowaniu wybierz z listy (brak).
Drugim sposobem na poznanie informacji jest zajrzenie do podgladu zdarzen. Kliknij Panel sterowania/Narzedzia administracyjne/Podglad zdarzen, w okienku konsoli po lewej stronie wybierz system, po prawej stronie znajd¡ wsrod pozycji wpis z tytulem SaveDump w kolumnie ¡rodlo. Kliknij znaleziona pozycje dwukrotnie aby otworzyc okno z informacjami o bledzie STOP.
3. Szczegolowe omowienie kodow i rodzajow bledow.
Niebieski ekran wyswietla szereg informacji dotyczacych usterki. Najwazniejsze z nich to (poczawszy od gory ekranu):
- symboliczna nazwa bledu. Jest to komunikat, jaki blad zwraca do systemu operacyjnego. Odpowiada numerowi bledu Stop, ukazujacemu sie na dole ekranu. Przykladowa nazwa bledu to DRIVER_IRQL_NOT_LESS_OR_EQUAL.
- zalecany sposob rozwiazania problemu. Ten ogolny tekst dotyczy wszystkich
bledow Stop okreslonego typu. W zaleznosci od numeru bledu, mozesz byc poproszony o sprawdzenie dostepnej przestrzeni dyskowej, odinstalowanie
urzadzenia albo usuniecie lub uaktualnienie ostatnio zainstalowanego sterownika
lub programu.
- numer bledu i parametry. Programisci nazywaja te sekcje Informacje o wykrywaniu bledow (ang. bugcheck information). Tekst nastepujacy po slowie STOP zawiera numer bledu (w zapisie szestnastkowym, co jest oznaczone przez 0x na poczatku kodu) oraz maksymalnie cztery parametry, ktore sa specyficzne dla kazdego typu bledu.W naszym przykladzie kod bledu to 0x000000D1 (lub samo D1), co wskazuje na sterownik, ktory probowal uzyc niewlasciwego adresu pamieci.W tym przykladzie parametry okreslaja kolejno: adres pamieci, do ktorego sterownik chcial uzyskac dostep; poziom zadania przerwania (IRQL), ktorego Windows uzywa do okreslenia kolejnosci, w jakiej ma odpowiedziec na zadania sprzetu lub oprogramowania; czy sterownik probowal odczytac cos z pamieci, czy tez zapisac do pamieci (0 oznacza, ze byla to operacja odczytu) oraz adres pamieci, z ktorego pochodzilo niedozwolone zadanie.
- szczegoly sterownika. W niektorych (nie wszystkich) komunikatach bledu Stop
linia ta wymienia nazwe sterownika powiazanego z bledem. Jezeli pojawi sie nazwa pliku, sprawd¡, czy sterownik jest cyfrowo podpisany. Jezeli bedzie to potrzebne, mozesz uzyc Konsoli odzyskiwania lub uruchomic system Windows w Trybie awaryjnym w celu usuniecia lub przywrocenia sterownika. Nie zakladaj jednak z gory, ze plik, ktory wskazal BSOD, jest uszkodzony. Czasem zdaza sie, ze inny plik zawiesza program lub usluge, ktora z koleji wykonuje niedozwolona operacje i to wlasnie jej nazwa bedzie widoczna na niebieskim ekranie. Przykladowa linijka tej sekcji wyglada tak: *** tcpip.sys - Address F75D2870 base at F759000, DateStamp 3b7dc580
Zabierzemy sie zatem za identyfikacje bledow STOP:
Stop 0x0000000A lub IRQL_NOT_LESS_OR_EQUAL
Proces lub sterownik trybu jadra probowal uzyskac dostep do obszaru pamieci bez
autoryzacji. Ten blad Stop zazwyczaj powodowany jest przez uszkodzone lub niekompatybilne urzadzenie albo oprogramowanie. Nazwa bedacego sprawca sterownika urzadzenia czesto ukazuje sie w komunikacie o bledzie Stop i moze dostarczyc waznych wskazowek do rozwiazania problemu.
Rozwiazanie: Jezeli komunikat wskazuje na konkretne urzadzenie lub kategorie urzadzen, sprobuj usunac lub wymienic urzadzenia z tej kategorii. Jezeli ten komunikat bledu Stop pojawi sie podczas instalacji lub procedury aktualizacji systemu, mozesz podejrzewac niekompatybilny sterownik, usluge systemowa, skaner wirusow, program do wypalanie plyt CD lub program do tworzenia kopii zapasowych. Jesli blad pojawia sie np. po dodaniu nowej karty rozszerzen, nalezy usunac karte i sprawdzic czy BSOD nadal sie pojawia. Rozwiazaniem moze byc takze instalacja najnowszych sterownikow kompatybilnych z WinXP.
Stop 0x0000001E lub KMODE_EXCEPTION_NOT_HANDLED
Blad pojawia sie gdy jeden z procesow uprzywilejowanych probowal wykonac nielegalna lub niezgodna z typem procesora instrukcje maszynowa (np. sterownik usilowal wykonac instrukcje dla procesorow AMD - 3DNow! na procesorze Intela).
Rozwiazanie: najczesciej nalezy usunac bledny sterownik (czesto jego nazwa jest wyswietlana) lub uaktualnic go do najnowszej wersji. Warto takze sprawdzic ilosc wolnego miejsca na dysku twardym lub sprawdzic poziom fizycznej pamieci i ewentualnie zwolnic ja. Przyczyna bledu moze byc takze wyciek pamieci tzn. gdy aplikacja blednie zwalnia (lub wcale nie zwalnia) przydzielonej jej pamieci.
Stop 0x00000024 lub NTFS_FILE_SYSTEM
Blad oznaczajacy problem ze sterownikiem ntfs.sys, obslugujacym system plikow NTFS. Prawdopodobna przyczyna wystapienia tego bledu jest uszkodzenie kontrolera IDE lub nawet samego dysku twardego (bad sectors), czasem jest to spowodowane uszkodzeniem lub zerwaniem kabla sygnalowego w tasmie laczacej dysk z plyta glowna. Istnieje podobny blad dla partycji FAT o numerze 0x00000023
Rozwiazanie: Jesli uda sie uruchomic system Windows ponownie nalezy zbadac strukture logiczna dysku za pomoca polecenia chkdsk c: /f /r. Jesli system Windows nie uruchamia sie warto zaniesc dysk do kolegi i tam sprawdzic jego przydatnosc.
Stop 0x0000002E lub DATA_BUS_ERROR
Przyczyna tego bledu Stop jest w wiekszosci przypadkow awaria lub wadliwa pamiec
fizyczna (wlaczajac pamiec uzywana w kartach graficznych). Blad moze byc
rowniez wywolany uszkodzonym dyskiem twardym lub plyty glownej.
Rozwiazanie: w takich przypadkach czesto jedynym rozwiazaniem jest wymiana uszkodzonego podzespolu.
Stop 0x0000003F lub NO_MORE_SYSTEM_PTES
Ten stosunkowo rzadki komunikat o bledzie pojawia sie, kiedy w twoim systemie zabraknie dostepnych wpisow systemowych PTE (Page Table Entries). Przyczyna moze byc niewlasciwie dzialajacy program do tworzenia kopii zapasowych lub wadliwy sterownik urzadzenia.
Rozwiazanie: Artykul Q256004 z bazy Knowledge Base, zatytulowany "How to Troubleshoot 'STOP 0x0000003F' and 'STOP 0x000000D8' Error Messages in Windows 2000", opisuje modyfikacje w rejestrze systemu Windows, ktore moga rozwiazac ten problem.
Stop 0x00000050 lub PAGE_FAULT_IN_NONPAGED_AREA
Urzadzenie sprzetowe lub usluga systemowa zazadala danych, ktore nie znajdowaly sie w pamieci, powodujac blad wyjatku. Przyczyna moze byc wadliwa pamiec fizyczna lub niekompatybilne oprogramowanie, w szczegolnosci programy zdalnego dostepu oraz antywirusowe. Jezeli blad wystapil natychmiast po zainstalowaniu sterownika urzadzenia albo aplikacji, sprobuj uzyc Trybu awaryjnego, aby usunac sterownik lub odinstalowac program.
Stop 0x00000077 lub KERNEL_STACK_INPAGE_ERROR oraz
Stop 0x0000007A lub KERNEL_DATA_INPAGE_ERROR
System probowal odczytac dane jadra z pamieci wirtualnej (pliku stronicowania),
lecz nie udalo mu sie odnale¡c danych pod okreslonym adresem pamieci. Ten blad Stop moze byc wywolany roznymi problemami, wlaczajac uszkodzona pamiec, niesprawny dysk twardy, nieprawidlowo skonfigurowany kontroler dyskow albo kabel, uszkodzone dane lub zarazenie wirusem.
Rozwiazanie: Jesli drugi parametr bledu ma wartosc 0xC000009C lub 0xC000016A oznacza to blad wymiany spowodowany blednymi sektorami na dysku twardym. Wartosc 0xC000009D oznacza, ze problemy ma kontroler IDE, ktory nie moze sie komunikowac z dyskiem twardym. Zwykle pomaga mocniejsze wpiecie tasmy polaczeniowej.
Stop 0x000000ED lub UNMOUNTABLE_BOOT_VOLUME
Windows XP nie byl w stanie uzyskac dostepu do woluminu zawierajacego pliki startowe. Zwykle przyczyna jest zbyt szybka praca w transferze Ultra DMA.
Rozwiazanie: Jezeli ujrzysz ten komunikat bledu Stop podczas proby aktualizacji systemu do Windows XP, sprawd¡, czy posiadasz kompatybilne sterowniki dla kontrolera dyskow i sprawd¡ okablowanie dyskow, aby upewnic sie, ze jest poprawnie skonfigurowane. Jezeli uzywasz dyskow ATA-66 lub ATA-100, upewnij sie, ze posiadasz 80-zylowy kabel, a nie standardowy 40-zylowy kabel IDE. W niektorych wypadkach blad ten naprawi sie samoczynnie po ponownym uruchomieniu systemu. Jesli drugi parametr bledu ma wartosc 0xC0000032 to prawdopodobnie uszkodzeniu ulegla struktura logiczna plikow. Uruchom system z plyty CD i w konsoli odzyskiwania wprowad¡ polecenie chkdsk /r.
Stop 0x0000007B lub INACCESSIBLE_BOOT_DEVICE
Ten komunikat oznacza, ze Windows XP nie jest w stanie zlokalizowac partycji systemowej lub woluminu startowego podczas uruchamiania. Problem moze pojawic sie po ponownym partycjonowaniu dyskow lub wymianie kontrolera dyskow i jego sterownikow. W tym wypadku wpisy w pliku Boot.ini nie wskazuja juz poprawnych partycji.
Rozwiazanie: Jezeli problem pojawil sie po wymianie kontrolera dyskow, sprawd¡, czy nowy sprzet jest wlasciwie skonfigurowany. Nastepnie uruchom system Windows XP z plyty instalacyjnej, zaloguj sie do Konsoli odzyskiwania i uzyj polecenia Bootcfg do wyszukania dostepnych instalacji Windows, po czym napraw plik Boot.ini automatycznie. Mozna takze podjac probe naprawienia bledu za pomoca polecenia chkdsk /r. W innym przypadku czeka Cie zapewne kupno nowego dysku :strach
Stop 0x0000007F lub UNEXPECTED_KERNEL_MODE_TRAP
Najczestsza przyczyna tego bledu jest awaria sprzetu. Jest wielce prawdopodobne, ze ujrzysz ten komunikat o bledzie Stop, jezeli masz wadliwe kosci pamieci, niedopasowane moduly pamieci, wadliwie dzialajacy procesor albo awarie wentylatora lub zasilania, ktora powoduje przegrzanie. Pojawienie sie tego bledu jest szczegolnie prawdopodobne w wypadku systemow, w ktorych procesor zostal przestawiony na prace z szybkoscia przekraczajaca szybkosc nominalna - czyli po overclockingu.
Rozwiazanie: Pierwszy parametr wystepujacy zaraz po numerze bledu Stop okresla konkretna przyczyne pojawienia sie bledu, tak jak wyjasniono w bazie Knowledge Base w artykule Q137539 zatytulowanym "General Causes of Stop 0x0000007F Errors".
Stop 0x00000079 lub MISMATCHED_HAL
Komunikat ten oznacza niezgodnosc miedzy warstwa abstrakcji sprzetu HAL (Hardware Abstraction Layer) i plikami systemowymi Windows XP. Blad ten w wiekszosci wypadkow wystepuje na maszynach z interfejsem ACPI, kiedy ustawienia ACPI w BIOS-ie zostaly niespodziewanie zmienione.
Rozwiazanie: Aby wylaczyc lub ponownie wlaczyc funkcje ACPI, zainstaluj ponownie system Windows XP, po dokonaniu zmian w BIOS-ie. Aby uzyskac wiecej szczegolow, przeczytaj artykul Q237556 z bazy Knowledge Base, zatytulowany "How to Troubleshoot Windows 2000 Hardware Abstraction Layer Issues".
Stop 0x0000007A lub KERNEL_DATA_INPAGE_ERROR
Ten blad Stop ma te sama pierwotna przyczyne, co bledy 0x77: dane strony lub jadra nie zostaly odnalezione w pamieci wirtualnej (pliku stronicowania). Moze sie to zdarzyc z powodu niekompatybilnosci dysku lub sterownikow kontrolera albo problemow sprzetowych, takich jak niewlasciwie zakonczone urzadzenie SCSI, uszkodzone sektory na twardym dysku albo konflikt w BIOS-ie lub oprogramowaniu producenta (firmware) kontrolera dyskow.
Rozwiazanie: Uruchom narzedzie Sprawd¡ dysk systemu WindowsXP. Jezeli producent dysku oferuje bardziej dokladne narzedzie, uzyj go w celu gruntownego sprawdzenia kazdego dysku fizycznego w systemie.
Stop 0x0000009F lub DRIVER_POWER_STATE_FAILURE
Sterownik jest w niezgodnym lub niewlasciwym stanie zasilania po zamknieciu systemu, przejsciu do trybu wstrzymania lub hibernacji albo po przywroceniu z jednego z tych trybow. Blad ten nie jest ograniczony do sterownikow urzadzen. Moze byc rowniez spowodowany przez sterowniki filtra systemu plikow, takie jak te instalowane przez programy antywirusowe, narzedzia do tworzenia kopii zapasowych oraz programy do zdalnego dostepu. Nazwa sterownika bedacego sprawca problemu jest czesto wyswietlona w komunikacie o bledzie Stop.
Rozwiazanie: Jako sposob na rozwiazanie problemu, sprobuj odinstalowac nie podpisane sterowniki urzadzenia lub program, ktory uzywa wspomnianego sterownika.
Dodatkowe sugestie dotyczace rozwiazania tego bledu znajduja sie w bazie
Knowledge Base w artykule Q266169 "How to Troubleshoot Problems with Standby Mode, Hibernate Mode, and Shutting Down Your Computer in Windows 2000".
Stop 0x000000C2 lub BAD_POOL_CALLER
Ten blad Stop wystepuje, kiedy proces lub sterownik trybu jadra probuje przeprowadzic niedozwolona alokacje pamieci. Problem bywa czesto spowodowany przez blad sterownika lub oprogramowania. Okazjonalnie jest powodowany przez awarie urzadzenia sprzetowego.
Rozwiazanie: Mozesz odnale¡c szczegolowe instrukcje debugowania dla
tego bledu w bazie Knowledge Base w artykule Q265879 "How to Debug 'Stop 0xC2' or 'Stop 0x000000C2' Error Messages". Pomaga takze instalacja najnowszych sterownikow dostepnych dla systemu WinXP lub instalacja nowszej wersji programu.
Stop 0x000000D1 lub DRIVER_IRQL_NOT_LESS_OR_EQUAL
Jest to jeden z najczestszych bledow Stop. Zazwyczaj blad ten pojawia sie, kiedy sterownik probuje uzyskac dostep do niewlasciwego adresu pamieci.
Rozwiazanie: Poszukaj nie podpisanych sterownikow i bad¡ szczegolnie podejrzliwy wobec ostatnio instalowanych lub aktualizowanych programow antywirusowych, narzedzi do wypalania plyt CD, narzedzi dyskowych oraz programow do tworzenia kopii zapasowych, ktore mogly zainstalowac wadliwy sterownik filtra systemu plikow.
Stop 0x000000D8 lub DRIVER_USED_EXCESSIVE_PTES
Jezeli ¡le napisany sterownik powoduje, ze twoj komputer zada duzej ilosci pamieci jadra, to moze zabraknac obszaru wpisow systemowych (PTE, Page Table Entries) i w efekcie zobaczysz ten komunikat. Jego przyczyna, wraz z sugestia rozwiazania problemu, jest identyczna jak ta, ktora mozna odnalezc w komunikacie o bledzie Stop 0x3F.
Stop 0x000000EA lub THREAD_STUCK_IN_DEVICE_DRIVER
Mozesz zobaczyc ten komunikat o bledzie po zainstalowaniu nowej karty graficznej lub zaktualizowanego (i nienajlepiej napisanego) sterownika karty graficznej, ktory powoduje zatrzymanie systemu na nieokreslony czas podczas oczekiwania na urzadzenie wideo.
Rozwiazanie: Aby rozwiazac problem, wymien karte graficzna lub uzyj innego sterownika wideo.
Stop 0x000000F2 lub HARDWARE_INTERRUPT_STORM
Ten powiazany ze sprzetem blad Stop moze byc wyjatkowo frustrujacy, kiedy sie go
doswiadczy, i moze jeszcze bardziej irytujacy przy probie rozwiazania go. Jadro systemu Windows XP wykrylo lawine przerwan (ang. interrupt storm), kiedy urzadzenie nie zdolalo zwolnic przerwania (IRQ). Blad ten zazwyczaj powodowany jest przez ¡le napisane sterowniki urzadzen lub zawierajace bledy oprogramowanie producenta (firmware).
Rozwiazanie: Aby wyizolowac problem, sprobuj okreslic, ktore urzadzenie jest powiazane z nazwa pliku wymieniona w sekcji informacji o sterowniku komunikatu bledu. Nastepnie uzyj Menedzera urzadzen lub narzedzia Informacje o systemie, aby zidentyfikowac inne urzadzenia uzywajace tego samego IRQ. Usun wszystkie urzadzenia zidentyfikowane jako uzywajace tego IRQ, a nastepnie dodawaj je ponownie po jednym, dopoki problem sie nie powtorzy.
Stop 0xC000021A lub STATUS_SYSTEM_PROCESS_TERMINATED
Komunikat ten wskazuje na powazny problem zabezpieczen w systemie Windows
XP - dzialanie podsystemu trybu uzytkownika, takiego jak Winlogon lub Client Server Runtime Subsystem (Csrss.exe), zostalo zaklocone. Najczestsza przyczyna tego problemu jest program innego producenta, a rozwiazaniem jest zazwyczaj usuniecie go. Blad ten wystepuje rowniez, jezeli nastapilo czesciowe przywrocenie z kopii zapasowej, powodujace niezgodnosc w plikach systemowych, albo jezeli uprawnienia systemowe zostaly niewlasciwie zmodyfikowane, tak ze konto systemowe nie ma juz uprawnien dostepu do plikow systemowych i folderow.
Stop 0xC0000221 lub STATUS_IMAGE_CHECKSUM_MISMATCH
Najczestszymi przyczynami tego typu bledu Stop sa problemy z uszkodzonym plikiem lub dyskiem (wlaczajac uszkodzony plik stronicowania) oraz wadliwy sprzet.
Rozwiazanie: Komunikat bledu zazwyczaj zawiera nazwe uszkodzonego pliku na koncu symbolicznej nazwy bledu lub w oddzielnej linii; mozliwe, ze uda ci sie przywrocic plik z plyty instalacyjnej Windows XP za pomoca Konsoli odzyskiwania. Przywrocenie ostatniej znanej dobrej konfiguracji moze byc rowniez pomocne w rozwiazaniu tego problemu.
4. Uniwersalne przyczyny bledu i ich rozwiazania.
W wiekszosci przypadkow blad STOP nie oznacza wymiany komputera czy reinstalacji systemu Windows. Jednak zdarza sie i tak, ze trzeba wymienic jakies podzespoly po przegrzaniu - szczegolnie czesto zdarza sie to modulom pamieci RAM. Czasem niebieski ekran znika rownie tajemniczo jak sie pojawil i jest zjawiskiem jednorazowym, ktory nie niepokoi nas juz po restarcie komputera.
Typowa przyczyna bledu STOP jest instalacja nowego urzadzenia, a co za tym idzie nowego sterownika, ktory czesto jest blednie napisany lub niezgodny z systemem WinXP. Rozwiazanie tkwi w uruchomieniu komputera z pomoca klawisza F8 i wybraniu opcji Ostatnia znana dobra konfiguracja. Jesli i to nie pomoze trzeba skorzystac z Trybu awaryjnego i usunac wadliwy sterownik. pamietaj aby nigdy nie instalowac kilku sterownikow naraz, bo potem moze byc problem z odnalezieniem tego sprawiajacego klopoty.
Jesli niebieski ekran pojawil sie po wlozeniu jakiegos nowego podzespolu, trzeba sprawdzic czy bedzie sie pojawial po wyjeciu go. Jesli tak to sprawdzamy czy w Internecie jest dostepna najnowsza wersja sterownikow, firmwaru (jest to firmowe oprogramowanie dla sprzetu i wgrywane do sprzetu, a nie do systemu), a czasem nawet BIOS-u (z BIOS-em trzeba postepowac baaardzo ostroznie). Pamietajmy takze aby nigdy nie dodawac wiecej niz jednego podzespolu naraz. No i sprawd¡my czy np. pamiec RAM dobrze "siedzi" w slocie dla niej przeznaczonym.
Czasem pojawienie sie ekranu smierci zwiazane jest z nierozsadnym podkrecaniem procesora, karty graficznej itp. Trzeba wtedy ustawic wszystkie parametry na poziomie zdefiniowanym przez producenta.
Nie zaszkodzi takze zainstalowac Service Packa i inne poprawki Microsoftu oraz pamietac o aktualnej bazie antywirusowej.