Jaskinia Lascaux
Z pAmIęTnIkA nIeGrZeCzNeGo AnIołkA
W po³udniowo- wschodniej czê¶ci Francji, a dok³adnie w Akwitanii w 1940r ch³opcy szukaj±cy psa przypadkowo odkryli rysunki i malowid³a wykonane na ¶cianach zespo³u jaskiñ Lascaux w czasie paleolitu. Po kilku dniach wrócili na miejsce odkrycia, tym razem bior±c ze sob± swojego nauczyciela. Postanowili oni zachowaæ ca³e odkrycie w tajemnicy tak, ¿e zosta³o ono ujawnione dopiero po II wojnie ¶wiatowej.Na korytarzach, mierz±cych 150m korytarzach jaskiñ znajduje siê oko³o 150 malowide³ i ponad 15 000 rytów skalnych. Arty¶ci maluj±cy na ¶cianach jaskini skupiali siê g³ównie na zwierzêtach. Mo¿na zobaczyæ jelenie, bizony, konie i byki zarówno podczas odpoczynku jak i polowañ czy walk. Postacie ludzi schodz± jakby na dugi plan, namalowani s± oni schematycznie, najczê¶ciej w czasie polowañ na zwierzêta. Widaæ równie¿ jak rysunki by³y doskonalone, stopniowo staj± siê one coraz bardziej precyzyjne. Kszta³ty niektórych zwierz±t wydaj± siê ogl±daj±cym trójwymiarowe poniewa¿ maluj±cy starali siê wykorzystywaæ naturalne wg³êbienia i wypuk³o¶ci w ska³ach. Wra¿enie ruchu i dynamika tych rysunków ci±gle zadziwia badaczy, a jednocze¶nie dowodzi, ze nasi przodkowie mimo swojego prymitywizmu ¶wietnie potrafili oddaæ kszta³ty zwierz±t na podstawie obserwacji ich wnikliwej obserwacji. Pocz±tkowo zwierzêta przedstawiane by³y za pomoc± kilku niedba³ych poci±gniêæ farb±, pó¼niej arty¶ci starali siê oddaæ dok³adnie nie tylko kszta³t ale i kolor zwierz±t. Niestety liczba barwników by³a do¶æ ograniczona: czarny robiono z wêgla drzewnego, a czerwieñ, ¿ó³æ i purpurê ze zwi±zków ¿elaza. Farby nak³adano palcami lub u¿ywano prymitywnych pêdzelków wykonanych z w³osia. W jaskini znaleziono te¿ aerograf ( by³a to ko¶æ lub kawa³ek drewna z wydr±¿onym wewn±trz na ca³ej d³ugo¶ci otworem, s³u¿±cym do wydmuchiwania farby prosto na powierzchnie malowid³a). Najwiêksze wra¿enie na zwiedzaj±cych jaskiniê robi tzw. „sala byków” gdzie znajduj± siê najwiêksze malowid³a. Nazwa pochodzi od czterech olbrzymich byków znajduj±cych siê na ¶cianach. S± one obrysowane czarnym konturem i wype³nione rdzawo- ¿ó³tymi plamami wewn±trz.
Mnie niezwykle fascynuje nie tylko to, ¿e jaskinia tak d³ugo nie zosta³a odkryta ale równie¿ fakt, i¿ malowid³a s± w wiêkszo¶ci ¶wietnie zachowane. Szkoda, ¿e grota zosta³a ograniczona dla zwiedzaj±cych ale jak stwierdzono ¶wiat³o dzienne i wydzielana przez turystów para wodna, sprawia³y, ¿e malowid³a zaczê³y bledn±æ. Ostatnio jaskinie s± zagro¿one. Pojawi³ siê w nich nowy gatunek grzyba, który powoli opanowuje coraz wiêksze obszary jaskini. Miejmy nadziejê, ¿e to tylko chwilowa katastrofa i naukowcy jako¶ sobie z tym poradz±, bo by³aby ogromn± strat± nie móc ju¿ wiêcej zobaczyæ tych prehistorycznych dzie³ sztuki.