Czyny Ludwika Świętego Króla Francji
Z pAmIÄTnIkA nIeGrZeCzNeGo AnIoĹkA
Gorąco zachęcam do przeczytania tej pozycji, zarówno osoby pragnące dowiedzieć się więcej o losach świętego króla i jego krucjaty, jak również dla przyjemności czytania.Książka ta została podyktowana przez Jana de Joinville, seneszala Szampanii i bliskiego przyjaciela króla. Streszcza dzieje całego życia wielkiego władcy, skupiając się w znacznej mierze na losach krucjaty. Jest niezwykle barwną opowieścią, przeplataną moralizującymi i zabawnymi anegdotami oraz uwagami krajoznawczymi, w nastroju balansuje od żywej, epickiej opowieści o młodzieńczych przygodach autora pod wodzą rycerskiego i bardzo otwartego króla, aż po pisane z perspektywy czasu przemyślenia doświadczonego, dojrzałego człowieka. Jest też niezwykle autentyczna, mieszając idealizujące opisy króla z historyjkami wiele mówiącymi o jego cechach charakteru, osobistych relacjach z dworem i samym autorem. Rozległe dygresje, widoczne luki w pamięci autora i powtarzające się wątki sprawiają wrażenie, że książka jest faktycznie opowieścią starego człowieka (Jan de Joinvile dyktując ją miał prawie 80 lat) snutą zimowymi wieczorami. Choć książka, zgodnie z zamierzeniem, kreuje obraz władcy idealnego, miłościwego i sprawiedliwego króla, mądrego przywódcy i odważnego rycerza, nie ma nic wspólnego z fantastyczną hagiografią. Ukazuje Ludwika w chwilach zwątpienia i strachu, w chorobie, w czasie podejmowania trudnych decyzji i konfliktów z doradcami, pozwala też poznać jego relacje z najbliższą rodziną.
Oprócz tego "Czyny(...)" są kopalnią wiedzy na temat obyczajów, pozwalają poznać osąd współczesnych na temat niektórych wydarzeń, zawierają też subiektywne i bardzo szczegółowe relacje z bitew. Momentami wdawanie się w szczegóły zachowań ludzi, o których nie mamy pojęcia (Jan de Joinville pisał o swoich znajomych z myślą, że książkę będą czytać ich dzieci i wnuki, wdawał się więc w nieistotne dla nas szczegóły) może nudzić, miejscami też autor próbuje przypomnieć sobie pewne zdarzenia i miesza fakty, jednak po podsumowaniu książka ma zdecydowanie więcej plusów niż minusów. Gorąco polecam!